Het uitbreken van Q-koorts lijkt vaak samen te hangen met het uitrijden van besmette mest. Dat blijkt uit een ruimtelijke analyse van de Q-koorts-uitbraak van 2006-2010. Het onderzoek werd uitgevoerd door Alterra in samenwerking met de GGD Zuid-Limburg en de Universiteit Maastricht.
Q-koorts is een infectieziekte die overgedragen kan worden van dieren op mensen. Uit eerder onderzoek bleek er een ruimtelijk verband te zijn tussen geitenhouderijen die met Q-koorts besmet waren en ziektegevallen bij mensen. Zoals verwacht werden in de buurt van besmette bedrijven meer mensen ziek dan op afstand van die bedrijven. “Maar,” zegt Alterra-onderzoeker Tia Hermans, “we zagen dat het wonen vlak bij geitenhouderijen maar voor iets meer dan de helft een verklaring kon zijn voor de Q-koorts besmettingen."
Uit onderzoek van het Centraal Veterinair Instituut was bekend dat mest van geiten tot maximum 3 maanden na het lammeren nog besmet kan zijn met Q-koorts. “Langs die weg zijn we verder gaan zoeken", zegt Hermans. "We hebben gekeken of er een verband was in plaats en tijd tussen het lammeren, het uitrijden van mest en het opreden van de ziekte bij mensen. Uit onze analyses bleek dat de piek van lammeren laat in de winter werd opgevolgd door een piek in mestuitrijden in de vroege lente. In mei, een maand na het mestuitrijden, piekten de ziektegevallen bij de mens. De tijd tussen het mestuitrijden en de piek van ziekmeldingen komt overeen met de incubatietijd van Q-koorts, de tijd die verstrijkt tussen de besmetting en de eerste ziekteverschijnselen.“
Het aantal zieken dat in de buurt van agrarische percelen met besmette mest werd aangetroffen was procentueel groter dan het aandeel zieken in de buurt van besmette geitenhouderijen. Ook was het aantal zieken rond percelen met besmette mest procentueel hoger dan rond percelen met niet-besmette mest, en waren er meer zieken rond besmette bedrijven met eigen grond, dan rond besmette bedrijven zonder eigen grond. Het uitrijden van besmette mest speelt dus een belangrijke rol bij het verspreiden van de Q-koorts.
Bron: Alterra
