Ik herinner me nog de enorme hopen geitenmest, wanneer mijn vader de potstal weer eens had uitgemest. Toen ergerde ik me alleen aan de penetrante geur die dagen in en om het huis bleef hangen. Nu enkele jaren en studies later, weet ik dat er meer achter deze hopen mest schuil gaat.
In de afgelopen jaren zijn de regels rondom het afvoeren van mest aanzienlijk strenger geworden, waardoor er tegenwoordig veel minder mest op het land mag. Dit heeft als gevolg dat ook de aanvoer van sporenelementen afneemt. BLGG AgroXpertus stelt, op basis van analyseresultaten van de afgelopen 10 jaar, dat het tekort aan nutriënten in de bodem steeds zichtbaarder wordt. Dit heeft een direct effect op de productie en kwaliteit van het gewas. Uit de analyse van BLGG AgroXpertus blijkt dat sinds de invoering van het Mineralen Aangiftesysteem in 1996 en de Derogratiewetgeving in 2005 het aantal sporenelementen in graskuilen is afgenomen. Zo zijn de gehaltes kobalt (Co) enorm gedaald. In 2005 bevatten graskuilen nog 275 Co microgram/kg DS, in 2012 is dit verminderd naar 150 Co microgram/kg DS.
Het tekort aan mineralen in het voer resulteert in onder andere gezondheidsproblemen en productieverlies. Voor melkkoeien is kobalt van groot belang, kobalt zorgt voor een goede energievoorziening en dus voor een goede melkproductie. Een tekort aan jodium bij runderen resulteren in een verminderde vruchtbaarheid en een verminderde schildklierwerking. Om de kwaliteit van de gewassen te waarborgen zijn veel veehouders genoodzaakt bij te mesten met sporenelementen of ze voeren het vee bij met mineralenmengsels.
In de praktijk betekent dit dat een veehouder wagens met mest zijn bedrijf ziet verlaten, terwijl aan de andere kant van zijn bedrijf de voorraad sporenelementen wordt aangevuld. Veehouders moeten deze mest tegen een hoge prijs afzetten, zo betaalde je in 2012 voor vleesvarkensdrijfmest ongeveer 17 euro per ton en voor zowel rundveedrijfmest als pluimveemest rond 12 euro per ton.
Daarbij investeren veehouders gemiddeld 1.000 tot 3.000 euro per jaar in mineralenmengsels blijkt uit gegevens van de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD).
Ook het nieuwe mestbeleid roept vragen op en leidt tot waardevolle discussies. Hoewel het mestoverschot veel moeilijkheden met zich meebrengt, ben ik na een tijd van afwezigheid toch altijd weer verheugd als de herkenbare geur me tegemoet komt.
Marieke Ploegmakers
Recent afgestudeerd en werkzaam bij Wageningen University & Research centre.
