De Nitraatrichtlijn van de Europese Unie heeft gezorgd voor een significante vermindering van de nitraatuitspoeling naar grond- en oppervlaktewater in Europa. Dat blijkt uit een studie van Alterra, samen met collega-instituten uit Engeland, Polen en Spanje, die onlangs is gepubliceerd in het tijdschrift Science of the Total Environment. Dat meldt Groene Ruimte.
De onderzoekers hebben modelonderzoek gedaan met scenario’s met en zonder invoering van de Nitraatrichtlijn. Zij vonden dat de uitspoeling van nitraat in de Europese Unie in 2008 met 16 procent was afgenomen als gevolg van de Nitraatrichtlijn.
Er wordt in de landbouw meer stikstof aan de bodem toegevoegd in de vorm van (kunst)mest dan er via de oogst weer uitgehaald wordt. Een groot deel van dit overschot lekt weg naar het (grond)water of via emissies naar de lucht. Lucht en water worden er door verontreinigd, met eutrofiëring en bodemverzuring als gevolg. De Nitraatrichtlijn schrijft voor dat de Europese landen maatregelen moeten nemen in gebieden die gevoelig zijn voor nitraatuitspoeling. Bijvoorbeeld door beperkingen aan bemesting gedurende bepaalde perioden of in bepaalde gebieden.
"De resultaten van ons onderzoek laten zien dat in 2008 in totaal voor zo’n 13 megaton aan stikstofverliezen optrad in de 27 landen van de Europese Unie", zegt projectleider Gerard Velthof van Alterra. "Meer dan de helft daarvan in de vorm van stikstofemissies in de lucht, een vijfde deel lekte weg in de bodem als nitraat en een vijfde deel verdween als ammoniakgas."
De resultaten van het onderzoek laten zien dat de invoering van de Nitraatrichtlijn in de 27 landen van Europa heeft geleid tot een significante vermindering van nitraatuitspoeling. Een verdere vermindering kan worden gerealiseerd als er meer kwetsbare gebieden worden aangewezen en de richtlijn strikter wordt toegepast in bestaande kwetsbare gebieden. Ook nieuwe maatregelen, zoals het verminderen van het eiwitgehalte in veevoer, kunnen daaraan bijdragen. Datzelfde geldt voor het scheiden van mest in droge en natte fracties, zodat nitraat en fosfaat efficiënter kunnen worden gebruikt. Stikstof zit namelijk vooral in de natte mest, fosfaat in de droge mest. Hier komt dan nog de toegevoegde waarde bij van een meer duurzaam gebruik van fosfaat en de mogelijke productie van biogas bij de mestverwerking.