De politiek begrijpt niet wat voor een goede landbouwpraktijk nodig is als het gaat om gebruiksnormen en derogatie. Bovendien brengt het handhaven van dierrechten voor varkens en pluimvee de verduurzaming van deze sectoren niet dichterbij. Dat is de reactie van LTO Nederland op de brief, die staatssecretaris Dijksma (EZ) over de Nitraatrichtlijn naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. “Het pakket maatregelen uit de brief pakt voor alle sectoren beroerder uit dan wij vreesden. Daar baal ik van”, reageert Hans Huijbers, LTO Duurzaam Ondernemen. “De voorstellen zijn aan een boer niet uit te leggen.”
Staatssecretaris Dijksma heeft een brief naar de Tweede Kamer gestuurd met daarin de voorgenomen besluiten over derogatie, gebruiksnormen en dierrechten. Zo blijven de dierrechten voor varkens en pluimvee bestaan tot en met 2017, zijn de normen voor derogatie scherper geworden en krijgen akkerbouwers en vollegrondgroentetelers te maken met lagere gebruiksnormen. “We hebben eerder al afstand genomen van het in stand houden van dierrechten. De politiek legt pluimvee- en varkenshouders twee systemen op; én verplichte mestverwerking én dierrechten”, zegt Huijbers. “Dat kan de politiek niet maken.”
Gebruiksnormen
De voorstellen in de brief van Dijksma, die neerkomen op een verlaging van de stikstofgebruiksnorm met 20 procent in het zuidelijk zand- en lössgebied en vrijwel overal lagere fosfaatgebruiksnormen, houden geen rekening met de zorgen van ondernemers uit de plantaardige sectoren, vooral vollegrond groentetelers en akkerbouwers, over de dalende bodemvruchtbaarheid. “Opnieuw een signaal dat de politiek niet begrijpt wat voor een goede landbouwpraktijk nodig is. Telers en akkerbouwers zien met de voorgestelde verlaging van deze gebruiksnormen voor stikstof en fosfaat de kwaliteit en de opbrengst van hun gewassen teruglopen. Dat kan niet de bedoeling zijn.”
Nitraatrichtlijn
De maatregelen die de staatssecretaris in de brief aan de Kamer voorlegt en wil afspreken met de Europese Commissie, zijn de nationale uitwerking van de Europese Nitraatrichtlijn. Die richtlijn dwingt lidstaten iedere vier jaar een actieprogramma in te dienen. “Voor een goede landbouwpraktijk is de richtlijn een blok aan het been. Bovendien wordt het voort laten bestaan van dierrechten afgezet tegen derogatie. Dat is een akelige manier van beleid maken”, zegt Huijbers. “Het voelt als niet begrijpen wat er aan de hand is op het boerenerf. Deze ellende is te danken aan de Nitraatrichtlijn en actieprogramma’s die niet sturen op doelen maar op middelen, terwijl de grondwaterkwaliteit steeds beter wordt. Daar moet het debat in mei als het Europese verkiezingen zijn maar eens over gaan.”
Derogatie
De politiek heeft ook voor de melkveehouderij een vervelende boodschap die niet begrepen wordt. Alle melkveehouders die derogatie willen moeten 80% grasland hebben. Dat is nu 70%. Voor melkveehouders op löss, zuidelijk zand en centraal zand gaat de derogatie van 250 kilogram naar 230 kilogram stikstof per hectare. “Dat is een zeer onwelkome verassing. Lagere derogatie is vanuit goede landbouwpraktijk onbegrijpelijk, want op deze manier worden korte en bedrijfseigen kringlopen doorbroken en vervangen door kunstmest. Dat is achteruit regeren in plaats van de verduurzaming te stimuleren”, aldus Huijbers. “En praktisch gezien is het van de zotte dat veel boeren ineens hun bouwplan om moeten gooien, omdat het percentage bouwland 10% naar beneden moet. Het boerengevoel mist hier volledig.”
Uit de brief van Dijksma blijkt verder dat de staatssecretaris de inzet van LTO Nederland naast zich neer lijkt te leggen. “Wij willen de Nitraatrichtlijn afschaffen, minder kwetsbare gebieden, geen generieke stikstofnormen, vrijstelling voor fosfaat uit bodemverbeteraars en erkenning van mineralenconcentraat als kunstmest. Daar zien we niets van terug in de voorstellen aan de Tweede Kamer. Ook onze vraag om de Kringloopwijzer breder toepasbaar te stellen, oplossingen voor löss en zuidelijke zand en afschaffing van de dierrechten hebben geen gehoor gevonden bij de politiek. We zijn zeer teleurgesteld in de politiek. De verduurzaming die we met elkaar willen, de voorsprong die de Nederlandse land- en tuinbouw op dat punt heeft, wordt niet gezien en niet erkend. Dat is een bar slecht gevoel”, besluit Huijbers.
