Gewas heeft weinig aan fosfaat (P) als het daar niet bij kan komen. Een deel van het fosfaat in de bodem is direct beschikbaar voor de planten, een ander deel is gebonden. Daartussen zitten allerlei vormen van P waarvan een deel, bij de juiste omstandigheden, beschikbaar komt. Dit schrijft Arjan Reijneveld, productmanager bij BLGG AgroXpertus, in een bijdrage in het blad groenten & fruit.
Allerlei ingewikkelde bodemprocessen spelen hierbij een rol. Calcium, ijzer, aluminium, de bodemdeeltjes zelf (bodemtextuur), pH en organische stof zijn van invloed. Deze processen zijn technisch te beschrijven, maar de vergelijking met de voedselvoorraad thuis geeft ook veel inzicht. Een metafoor dus om duidelijk te maken hoe bodemprocessen werken.
Een volle kelder, maar leeg bord
Reijneveld beschrijft in groenten & fruit deze metafoor. “Je zit aan tafel. Voor je staat een bord met eten, op tafel staat eten en we hebben een keuken en kelder. Is je bord leeg en je hebt nog trek, dan kun je wat van tafel nemen. Als er niets meer op de tafel is, kun je in de keuken wat bijhalen. Als er in de keuken niets is, hoop je dat er nog wat in de kelder ligt. Zo is het met gewassen ook. Het eten op je bord staat gelijk aan direct opneembare P. Dit eten is doorgaans snel op. Maar je hebt nog wat P op tafel staan, dus er is geen direct probleem zolang de kok ervoor zorgt dat er voldoende op tafel staat. De keuken is dan ook van belang. Daar ligt het eten voor de iets langere termijn: voor het gewasseizoen en de komende jaren. Wat in de kelder ligt is onduidelijker. Soms ligt daar eten dat naar de keuken kan en op tafel komt. Het kan zijn dat in de kelder eten ligt waar je slecht bij kunt. Van de keldervoorraad kan het gewas niet zo gemakkelijk profiteren.”
De keuken als bodemvruchtbaarheid
De keuken kan je zien als bodemvruchtbaarheid. “De mestruimte die er is moet je dus bij voorkeur gebruiken om de voorraad in de keuken enigszins op peil te houden”, adviseert Reijneveld. Vooral voor gewassen die maar kort op het perceel staan (veel soorten vollegrondsgroenten) zijn een goed gevulde tafel en keuken van groot belang.” Op welk moment je de lage keukenvoorraad P weer aanvult is niet zo belangrijk. “Je kunt bijvoorbeeld wachten op een goedkope hoeveelheid P en die na de oogst uitrijden.” De tafel bemest je daarentegen vlak voorafgaand aan het gewas of als het gewas er net staat. Dit kan met kunstmest. De hoeveelheid op het bord is bijvoorbeeld met bladbemesting bij te sturen.
Bron: BLGG AgroXpertus