Als je bodem met een zeer lage fosfaattoestand met fosfaat gaat bemesten, zie je de gewassen in het begin goed groeien. Na een mooie start, blijven de gewassen echter alsnog achter in productie. Na bemesting met zink (Zn) hervat het gewas de groei en is het probleem opgeheven. Zink is dus een belangrijk element voor de groei van het gewas. Hoewel zulke lage P toestanden in NL nauwelijks tot niet voorkomen, laat het wel het belang van Zn voor gewasgroei zien.
Zink is echter ook een belangrijk element in de voeding van mens en dier. Het element speelt een rol bij opbouw van eiwitten in ons lichaam. Het aanbod van voldoende zink in onze voeding is dan ook belangrijk. Voor de Indiase overheid is zelfs reden om het bemesten met Zn te stimuleren om er zo voldoende van in de groenten te krijgen.
Verschillende partijen in Nederland beweren dat ook bij ons de menselijk consumptie van zink zou achterblijven. De Zn-gehalten in de Nederlandse bodem zouden (hard) dalen door het gebruik van kunstmest. Het zou als volgt werken: kunstmest (N, P, K) zorgt voor meer productie, maar put de Zn-gehalten in de bodem uit. Groenten bevat daardoor onvoldoende Zn en dat zou je moeten aanvullen met een vitamine-mineralenpilletje met Zn!
Klopt deze redenering? Als het al een probleem zou zijn, is het vrij gemakkelijk op te lossen door Zn-meststoffen te geven. Er zijn uitstekende meststoffen beschikbaar waarmee we kunnen zorgen voor mooie, gelijkverdeelde concentraties zink in ons voedsel. Bovendien worden ook met dierlijke mest sporenelementen, dus ook Zn, aangevoerd.
Maar we kunnen ons ook afvragen of de Zn-toestand van de Nederlandse bodem wel zo schrikbarend afneemt. Het antwoord is simpel: nee, er is helemaal geen afname. Op zandgronden, het meest gebruikt voor de groenteteelt, bedraagt het gehalte aan zink heel constant gemiddeld 1500 mg Zn per kg grond*. Wel zien we een enorme spreiding. Er zijn percelen met heel lage gehaltes en percelen met hoge gehaltes zelfs binnen dezelfde pH klasse.
Voor ons als sector is het belangrijk om duidelijk te maken dat onze producten in orde zijn. Dit zou kunnen door zink te certificeren. Dat bekent dat een teler bij een (te) laag gehalte iets zink bijmest en als er voldoende zink in de bodem zit, hoeft hij niets te doen. In beide gevallen kan de consument lekker groenten eten en zo voldoende zink tot zich nemen. We hebben hier helemaal geen pilletjes nodig!
